Έχει παρατηρηθεί όταν κάνουμε τους ελέγχους για τις συνθήκες εργασίας στις επιχειρήσεις, να μην γίνετε καθόλου η να μην γίνετε σωστά ο έλεγχος για τις συνθήκες εργασίας και τους ψυχολογικούς παράγοντες.

Σε περίοδο οικονομικής κρίσης είναι επακόλουθο να έχουν ενταθεί οι πιέσεις για εντατικοποίηση των ρυθμών εργασίας, αλλά και άλλων μη νόμιμων απαιτήσεων, υπό την απειλή της απόλυσης. Και οι εργαζόμενοι να υποκύπτουν μη έχοντας άλλη εναλλακτική, με κόστος την ψυχική υγεία τους, αλλά και αύξηση πιθανότητας ατυχήματος.

Αν και είναι θέμα περισσότερο των Ιατρών Εργασίας ως Τ/Α δεν μπορούμε να το αγνοήσουμε διότι στο 80-90% των εργαζόμενων που επιβλέπουμε δεν υπάρχει Ιατρός Εργασίας.

Η εκπαίδευση των Τεχνικών Ασφαλείας ( Τ/Α) στη αναγνώριση, αξιολόγηση, και διαχείριση αυτών των παραγόντων είναι από ανεπαρκείς έως απούσα. Η παρακολούθηση σχετικών ενημερώσεων σε ημερίδες, περισότερο διαπιστωτικό χαρακτήρα του προβλήματος έχουν και όχι επιμορφωτικό για την κατανόησή και διαχείριση του. Να πάρουν δηλ. εργαλεία για να δουλέψουν, γιατί τελικά αυτοί θα κάνουν την δουλιά.  Προς τούτο θα αναφέρω ορισμένες προτάσεις από προσωπική εμπειρία και όχι επιστημονική προσέγγιση.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ:

Με το που μπαίνουμε σε ένα εργασιακό χώρο, αμέσως διαισθητικά καταλαβαίνουμε το εργασιακό κλήμα που επικρατεί από: α) Κανένας εργαζόμενος δεν χαμογελάει ακόμη και αν προσπαθήσουμε να τον προκαλέσουμε (για διερευνητικούς λόγους) με ένα αστείο η ανέκδοτο. Β) Παρ’ όλο που χαιρετάμε κάποιον παραμένει κλειστός στον εαυτό του, σκυμμένος πάνω στη δουλειά του και δεν θέλει να ανοίξει συζήτηση.

Γ) Ο εργοδότης ισχυρίζεται ότι όλοι οι εργαζόμενοι δεν συνεργάζονται μαζί του, δεν αποδίδουν, δεν ενδιαφέρονται για την επιχείρηση.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:

Η αξιολόγηση της σοβαρότητας του παράγοντα, αν και υπάρχουν κριτήρια, τις περισσότερες φορές είναι υποκειμενική, γιατί ο εργαζόμενος αρνείται να μιλήσει φοβούμενος.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ:

Α) Αύξηση επικοινωνίας του Τ/Α με τον εργαζόμενο, με αρκετή συζήτηση μαζί του να καταλάβει ότι ενδιαφερόμαστε γι’ αυτόν και δεν ενεργούμε εκ μέρους των εργοδοτών, αλλά η υπηρεσία μας είναι ανεξάρτητη προς όφελος όλων.

Β) Προσπάθεια του Τ/Α να αυξηθεί η επικοινωνία και η εμπιστοσύνη μεταξύ διοίκησης της επιχείρησης και εργαζομένων. Να υπάρχει το ειλικρινές ενδιαφέρων εκ μέρους της για τους εργαζόμενους ως άτομα και όχι μόνο ως θέσεις εργασίας.

Γ) Να γίνεται ενημέρωση για διαχείριση της ψυχολογίας και συναισθημάτων:

 

1. Διπολική Σκέψη

Δεν πρέπει να σκεπτόμαστε απόλυτα σαν να υπάρχει μόνο το άσπρο και το μαύρο. Όλα η Τίποτα. (π.χ. στο δισέλιδο κείμενο που παρέδοσα έκανα τρία ορθογραφικά λάθη Ήταν τελείως άχρηστο!)

2. Υπεργενίκευση

Ένα μεμονωμένο αρνητικό γεγονός ερμηνεύεται σαν μια ατέλειωτη αλυσίδα πολλών αρνητικών γεγονότων. Ένας καταθλιπτικός πωλητής ενοχλήθηκε τρομερά όταν είδε μια κουτσουλιά πάνω στο παρμπρίζ του αυτοκινήτου του. Σκέφτηκε, “Τι άτυχος που είμαι! Τα πουλιά λερώνουν πάντα το δικό μου αυτοκίνητο!”

3. Νοητικό Φίλτρο

Μια αρνητική λεπτομέρεια αλλάζει όλη την πραγματικότητα. ( Σε μια παρουσίαση που πήρε επαίνους, κάποιος έκανε ένα επικριτικό σχόλιο και εμείς ασχολούμαστε μέρες με αυτό, αγνοώντας τους επαίνους του κοινού).

4. Δισειδαιμονία:

Έσπασα ένα ποτήρι το πρωί. Θα πάει χάλια η μέρα μου. Ναι θα πάει χάλια αν το πιστέψει ότι έτσι θα πάει!

5. Γενίκευση:

Έκανα ένα λάθος. Τι άχρηστος που είμαι. Τίποτα δεν μπορώ να κάνω σωστά! ή αν κάνει κάποιος άλλος λάθος (ο λάθος χαρακτηρισμός) Τι βλάκας που είναι!

6. Τόνωση θετικής σκέψης:

Σκέψη σε επιτυχία. Σήμερα με τη δουλειά μου κατάφερα αυτό. Αύριο θα καταφέρω κι άλλα πράγματα.

Σκέψη σε αποτυχία. Ευτυχώς έχω τουλάχιστον τη δουλειά μου, την υγεία μου, την οικογένειά μου και αληθινούς φίλους. Πολλοί άνθρωποι δίπλα μου δεν το έχουν καταφέρει αυτό ή δεν νοιώθουν ευχαρίστηση από απλά πράγματα (π.χ. κάνοντας ένα μπάνιο στη θάλασσα έστω και από πολυτελές γιότ).

Ο Τ/Α πρέπει να εισπράττει τα θετικά συναισθήματα των εργαζομένων και των εργοδοτών. Να μπορεί να διαβάζει στα μάτια τους ότι είναι ο άνθρωπος που έρχεται στην επιχείρηση (έχοντας την διοικητική αυτονομία) για να τους ακούσει, να τους προσέξει και να ασχοληθεί με την ποιότητα της καθημερινότητάς τους στην εργασίας. Ίσως και να αποτελεί το μοναδικό λιμάνι στην σημερινή εργασιακή τρικυμία.

Αφορμή γι’ αυτό το άρθρο αποτέλεσε ένα μέιλ που έλαβα από τον καλό συνάδελφό μας Παρασκευά Βερώνη και αφορά την τελεσίδικη απόφαση του Άρειου Πάγου για χαρακτηρισμό μιας απόπειρας αυτοκτονίας εργαζόμενης ως Εργατικό Ατύχημα το οποίο και επισυνάπτω.

Όποιος μπορεί με προτάσεις να βοηθήσει για καλές πρακτικές στη διαχείριση αυτού του παράγοντα ας στείλει στο info@stae.gr τις απόψεις του.

Χατζηδημητράκης Παν.

Πρόεδρος ΣΤΑΕ